Hamsters en Luchtvochtigheid in een terrarium

Luchtvochtigheid is iets waar je waarschijnlijk bij het houden van hamsters nog nooit bij stil hebt gestaan… Ik ook niet hoor 😉 Tot een aantal weken geleden. Ik kreeg een berichtje binnen van een hamstertje met oogproblemen en even later nog eentje.

Daarnaast krijg ik regelmatig berichtjes binnen met de vraag of condens in het terrarium slecht is? …. en schimmelgroei niet erg is? Wat gebeurt er vraag ik me dan af, het is te vochtig in een verblijf en als de luchtvochtigheid 100% bereikt dan krijg je condens en druppelvorming en dankzij dit vocht kan er van alles groeien en leven in het terrarium, maar hoe belangrijk is de luchtvochtigheid eigenlijk?

Luchtvochtvochtigheid volgens Wikipedia: “Luchtvochtigheid is de natuurkundige grootheid die staat voor de hoeveelheid vocht in de lucht. De hoeveelheid vocht kan uitgedrukt worden in een absolute hoeveelheid. Dat is de hoeveelheid water in een vastgestelde hoeveelheid lucht.”

De oorzaken van oogontstekingen

Allereerst vertel ik jullie vanuit het oogontstekingsprobleem hoe ik bij de luchtvochtigheid ben gekomen…. er zijn jammer genoeg vele oorzaken van oogontstekingen. Beschadiging (wondje), uitdroging, verkeerde voeding, te veel zandbadderen, vitamine te kort, luchtwegen infectie, verkoudheid. …. en toen moest ik ineens aan de luchtvochtigheid denken…

Geeft een te lage luchtvochtigheid oogproblemen door de uitdroging van de ogen en de slijmvliezen waardoor ze vatbaar worden voor deeltjes en bacteriën?

Het hamstertje in kwestie zat op zaagsel. Ik ben het concept zaagsel dus gaan ontleden:

Wat is zaagsel? -> Het is hout -> Wat is karakteristiek aan zaagsel? -> Het is droog en het stoft (ook plospan) -> Wat gebeurt er met het stof? -> Het komt in de ogen, de luchtwegen -> Wat doet stof in de ogen en luchtwegen? -> Het droogt (slijmvliezen) uit en irriteert -> Wat doen de luchtwegen (slijmvliezen) en de ogen om het stof weg te krijgen/de irritatie te verminderen? -> De luchtwegen maken slijm aan en veroorzaken een hoest- of nies prikkel en de ogen gaan voornamelijk tranen om zich te ontdoen van de stof. -> Wat gebeurt er op plekken waar het warm en vochtig is? -> Daar groeien bacteriën en schimmels beter.

Zouden de oogproblemen door zaagsel kunnen komen? Ja dat zou zeker kunnen, maar alleen in combinatie met een lage luchtvochtigheid, welke invloed heeft luchtvochtigheid? Zoals altijd meer vragen dan antwoorden! Zodoende kwam ik zoals dat vaker bij mij gebeurt van het ene in het andere thema!

Ik heb een hygrometer gekocht en ben gaan meten!

Zand badderen en luchtvochtigheid

Zou de luchtvochtigheid invloed kunnen hebben op het badder gedrag van de dieren? Badderen ze vaker als de luchtvochtigheid hoog is of juist als deze laag is of moet het optimaal zijn? Heb jij een idee? Laat een reactie achter onder deze blog!

De ideale luchtvochtigheid voor hamsters

De meeste hamsters gedijen goed in een luchtvochtigheid tussen de 40 en 70%. Dat is heel breed, maar er zijn verschillen, zo hebben hamsters die in woestijn en droge gebieden leven een lagere luchtvochtigheid nodig, eerder rond de 50%. Dat wil niet zeggen dat ze meteen omvallen als ze in de 70% zitten, nee hoor absoluut niet. Het betekend wel dat ze het beter doen met een luchtvochtigheid die rond de 50% is dan een luchtvochtigheid die rond de 70%. Vooral schimmels vinden een hoge luchtvochtigheid heerlijk, zou dat schimmelvorming kunnen verklaren?

Caring Pets.org
The main cause for ringworm to be present is due to excessive dampness and humidity. A hamster habitat with enclosed spaces that don’t have a good deal of ventilation are especially vulnerable to ringworm outbreaks. In these environments, the hamster bedding can often become damp which is an ideal place for fungus to thrive.

Luchtvochtigheid kan snel oplopen in een glazen verblijf

In een glazen verblijf kan de luchtvochtigheid snel oplopen, maar dan ook ECHT. Gebruik je een waterbakje dat regelmatig omgestoten wordt dan gaat het nog harder!

Een hoge luchtvochtigheid in combinatie met warmte kan zeer gevaarlijk zijn voor hamsters. Het maakt ademhalen namelijk moeilijk, waardoor de hamster zelfs kan overlijden. Zou dit een doodsoorzaak kunnen zijn in de warme zomermaanden? Ook voor mij was luchtvochtigheid niet direct voor de hand liggend, maar hoe meer gevallen ik analyseer, hoe meer ik het belang van luchtvochtigheid in combinatie met temperatuur begin te zien. Met name de combinatie hoge luchtvochtigheid en hoge temperatuur kan dodelijk zijn voor hamsters. Wat is te hoog? Een temperatuur van >25 graden in combinatie met een luchtvochtigheid >70% kan al gevaarlijk worden.

Zie je condens in het verblijf? Dat betekend dat de luchtvochtigheid 100% heeft bereikt

Ik heb in de zomer een keer met een thermometer de temperatuur in een nestje met jongen gemeten….. dat was >35°C. Ik heb toen de bodembedekking en het nestmateriaal vervangen. Dit is ook de reden waarom je bij mij de term “ademend” vaker terug zult zien. Ik wil vooral in de zomer graag dan de bodembedekking en vooral het nestmateriaal ademt.

Het is dus met name in de zomer heel belangrijk om de luchtvochtigheid laag te houden. De volgende tips kunnen helpen:

1. Ventilatie: Is heel belangrijk! Een traliekooi heeft de perfecte ventilatie, maar we gebruiken tegenwoordig met name glazen verblijven. Dat hoeft geen probleem te zijn, als deze maar goed geventileerd worden. Voor een goede ventilatie zijn twee roosters het beste, eentje aan de voorkant en de andere aan de bovenkant, alleen dan krijg je aanzuiging van lucht. Een enkel rooster boven of onder heeft een minimaal effect.
2. Bodembedekking: Gebruik een bodembedekker met een lage luchtvochtigheid in de zomer, zoals houtvezel, Papier of hennepvezel/katoen mix. Gebruik geen of minder vochtige humus of speelzand.
3. Chinchillazand: Heeft een uitdrogende werking op de huid en de vacht. Doordat het de huis en de vacht ontvet, zorgt het voor een lagere luchtvochtigheid tussen de haren en de huid. Dit heeft een verkoelend effect.
4. Waterbakje: Verwijder het waterbakje en vervang deze door een waterflesje. Het waterbakje zorgt voor verdamping van vocht en daarnaast morst de hamster het water vaak waardoor delen van de bodembedekking nat worden en de luchtvochtigheid omhoog schiet.
5. Koel elementen: In de zomer gebruiken we weleens huis tuin en keuken oplossingen om de hamsters verkoeling te geven. Een van deze manieren is een washandje nat maken of een koel element in een washandje te doen. Het vocht dat hierbij vrijkomt dak de luchtvochtigheid snel doen stijgen. Een normale koelsteen van bijvoorbeeld graniet is beter.

Het is trouwens ook interessant om te weten dat vochtige lucht opstijgt, dus een open bovenkant kan hier voordelen hebben, maar dat heb ik nog niet onderzocht.

Terrarium met twee roosters vs met één rooster

Winter december-januari 2022

Ik heb drie weken lang gekeken naar het verschil in ventilatie tussen een terrarium met twee roosters (boven en voor/onder) en met slechts één rooster (boven). Ik merk bij een gemiddelde luchtvochtigheid tussen de 35 – 55% dat het terrarium met twee roosters 5% beter ventileert ten opzichte van het terrarium met slechts 1 rooster. Hierbij heb ik het onderste rooster afgedicht.

Ik heb ook het bovenste rooster afgesloten om te kijken of er verschil is in effect tussen het bovenste en onderste rooster, maar ook daar zag ik een stijging van 5%. Als ik beide roosters afdicht stijgt de luchtvochtigheid met minimaal 13%.

5% lijkt niet veel, maar dit is de situatie in de winter. De luchtvochtigheid is in de winter is vaak veel lager dan in de zomer en loopt ook veel minder snel op omdat koude lucht minder vocht vast kan houden. Het wordt pas interessant om dit onderzoek in de zomer te herhalen en dat ga ik zeker doen!

Zomer Juni/Juli/Augustus

Volgt

Humus v/s katoen

Ik heb ook een verblijf ingericht met biologische humus. Deze heb ik zo uit de verpakking in het verblijf gedaan, vochtig dus. De luchtvochtigheid piekte naar 70%, maar met een omgevingstemperatuur van 20/21 graden is dat geen probleem. in de zomer echter is 70% en een temperatuur van 30 graden een heel ander verhaal. Ik zou de humus dus in de zomer als het warm is laten drogen. Grappig is wel dat een week later het verblijf met de humus nog maar een luchtvochtigheid had van 55% perfect dus en dat bleef ook zo. Zodra de humus droog is, is deze stabiel.

De katoen laat een zeer stabiele en gemiddelde luchtvochtigheid zien tussen de 35 en 55%. Je vraagt je waarschijnlijk af waar die 35% vandaan komt, zo laag, maar dat krijg je als de verwarming aan gaat.

Een zeer droge bodembedekking die ook goed absorbeert zoals bijvoorbeeld gemaakt van papier, zal ook het vocht uit de lucht absorberen. 

Conclusie luchtvochtigheid in de winter

• Geen paniek niks aan de hand en je kunt alle bodembedekkers in principe gerust gebruiken.
• Verschil 1 of 2 roosters is gemiddeld 5%, dus ook geen ramp.

Conclusie luchtvochtigheid in de zomer

• Voorzichtig kan ik voorspellen dat de vochtige humus voor een hoge luchtvochtigheid gaat zorgen in het verblijf in combinatie met een hoge temperatuur. (Dit is trouwens niet het geval als je airco in huis hebt).
• Ik denk dat het verschil tussen de roosters in de zomer groter is, dus bij het afdichten van 1 van de roosters dat het verschil groter zal zijn dan 5%, maar dat moeten we in de zomer gaan bekijken.
• Gebruik in ieder geval nooit synthetische materialen als nestmateriaal
• Gebruik geen dichte kunststof huisjes in de zomer, het kan behoorlijk broeierig worden in deze huisjes

Volgt!

ps: Voordat je denk “ik heb vochtvreters nodig” NEE dat is absoluut niet de oplossing, ventilatie is het beste. In de zomer gaan we verder met onderzoeken in de zomerse omstandigheden, tot die tijd geen paniek 😉