GERBILS

Alles Wat Je Moet Weten Over de Gerbils: Verzorging, Gedrag en Kleuren

Gerbils (Meriones unguiculatus), ook wel bekend als woenstijnrat, zijn knaagdieren die behoren tot de onderfamilie Gerbillinae. Er zijn ongeveer 110 soorten gerbils, maar de Mongoolse gerbil (Meriones unguiculatus) is de meest voorkomende soort die als huisdier wordt gehouden. Ze zijn oorspronkelijk afkomstig uit de droge en halfdroge gebieden van Azië en Afrika.

Ik heb zowel de Mongoolse Gerbil als Dikstaartgerbils. Op deze pagina ga ik jullie iets meer vertellen over deze graafgrage knaagdieren! Er zijn trouwens nog veel meer gerbil soorten, maar de meest populaire is wel de Mongoolse Gerbil en de Dikstaart Gerbil. Ik vind beide soorten erg leuk, maar ze verschillen wel van elkaar. Zo is de Dikstaart gerbil veel rustiger dan de Mongoolse Gerbil en lijkt deze qua gedrag eigenlijk wel wat meer op een hamster.

mongoolse gerbil siamees kleur | gerbils

Wat zijn Gerbils?

Gerbils zijn kleine, actieve knaagdieren die afkomstig zijn uit de droge en woestijnachtige streken van Azië en Afrika. De meest populaire soort als huisdier is de Mongoolse gerbil (Meriones unguiculatus), oorspronkelijk afkomstig uit Mongolië en China. Deze dieren zijn geliefd vanwege hun nieuwsgierige en sociale aard, wat ze geweldige huisdieren maakt.

Ze staan bekend om hun energieke gedrag. Ze graven graag tunnels en zijn meestal actief gedurende de dag en nacht. In tegenstelling tot sommige andere knaagdieren zijn ze relatief geurloos, wat ze aantrekkelijk maakt voor huisdiereigenaren.

Hoe ziet een Gerbil eruit?

Mongoolse gerbils hebben een slank en compact lichaam, met een lichaamslengte van ongeveer 10 tot 12 cm. Hun staart is bijna net zo lang als hun lichaam, bedekt met korte haren en eindigt in een pluizig kwastje. Deze dieren hebben stevige, gespierde achterpoten waarmee ze kunnen springen en graven, net als hun wilde voorouders. De vacht van een Mongoolse gerbil is meestal zandkleurig, waardoor ze in hun natuurlijke omgeving goed gecamoufleerd zijn. Er bestaan echter veel verschillende kleurvariaties, zoals zwart, burmees, siamees en beige, die door selectieve fok ontstaan zijn.

Hoe leven Mongoolse Gerbils in het wild?

Ze leven in woestijngebieden of droge steppen. De dieren hebben daar te maken met extreme temperaturen die overdag enorm oplopen, maar in de nacht zeer hard dalen. Om zich te beschermen tegen deze temperaturen graven gerbils tunnels, eigenlijk net als hamsters dat doen. Ik vind het persoonlijk fascinerend hoe dieren de temperatuur reguleren door de tunnels dieper of juist ondieper te graven. Alle tunnels bij elkaar vormen een burcht waar ze in groepen met elkaar leven.

Zijn Gerbils sociale dieren?

Mongoolse Gerbils zijn sociale dieren die samen gehouden moeten worden. Dikstaartgerbils daarentegen zijn solitaire dieren die alleen gehouden moeten worden.

In het wild leven ze in hechte groepjes met elkaar. Het is wel zo dat het koppelen van nieuwe Gerbils wel een uitdaging kan zijn. Dus een nieuw dier introduceren in een bestaande groep is lastig. Hier moet je wel een beetje ervaren voor zijn. De Mongoolse Gerbil kan het beste in koppels gehouden worden, dus twee mannetjes of twee vrouwtjes. Een groep gaat meestal niet goed, omdat de dieren op den duur ruzie gaan maken om de rangorde in de groep. In het wild zijn gerbil groepen dynamisch, dat wil zeggen, ze veranderen van samenstelling. Dat betekend dat er af en toe dieren de groep moeten verlaten, omdat ze om welke reden dan ook worden afgestoten en op een ander moment komen er weer dieren bij de groep, bijvoorbeeld door geboorte. De dieren regelen de samenstelling van hun groep zelf, maar dat kan bij ons thuis niet, waardoor er heftige ruzies kunnen ontstaan op het moment dat een dier wordt verstoten, maar niet weggaat omdat het niet kan natuurlijk. Gerbils gehouden per twee heeft het beste resultaat en gaat het het rustigst.

Kenmerken van de Gerbil

  • Grootte: Gerbils zijn kleine dieren, meestal tussen de 10 en 12 centimeter lang, exclusief hun staart, die nog eens 10 centimeter kan meten.
  • Gewicht: Ze wegen doorgaans tussen de 70 en 120 gram.
  • Levensduur: Gerbils leven gemiddeld 2 tot 4 jaar, hoewel sommige individuen langer kunnen leven.
  • Kleuren: De natuurlijke kleur van de Mongoolse gerbil is agouti, een zandkleurig bruin met lichtere onderbuik, maar door selectief fokken zijn er veel verschillende kleurvarianten ontwikkeld.
Gerbils liggen te slapen

Geschiedenis van de Gerbil als Huisdier

Gerbils werden in de jaren 1950 geïntroduceerd als huisdieren in de Verenigde Staten en Europa. Hun vriendelijke aard en gemak van verzorging maakten hen al snel populair. Ze worden vaak aanbevolen als huisdieren voor kinderen, hoewel ze enigszins kwetsbaar zijn en voorzichtig moeten worden behandeld.

Gedrag en Temperament van de Mongoolse Gerbil

Mongoolse gerbils staan bekend om hun sociale, nieuwsgierige en actieve gedrag. In tegenstelling tot veel andere knaagdieren zijn ze overdag actief, wat ze tot ideale huisdieren maakt voor mensen die van interactie met hun huisdieren houden. Ze zijn speels, graven graag in hun bodembedekking, en genieten van het verkennen van hun omgeving.

Is de Gerbil een sociaal dier?

Gerbils leven van nature in familiegroepen en zijn daarom zeer sociale dieren. Het is belangrijk om ze in paartjes of kleine groepen te houden. Een eenzame gerbil kan zich eenzaam en gestrest voelen, wat kan leiden tot gedragsproblemen. Let wel op dat als je gerbils bij elkaar zet, het beste moment daarvoor is wanneer ze jong zijn (zo’n 6-8 weken oud), omdat volwassen exemplaren soms moeilijk te koppelen zijn.

Wat zijn de voordelen van een Gerbil als huisdier?

  • Makkelijk in verzorging: Ze zijn schoon, geurloos en vragen niet veel aandacht. Ze zijn geschikt voor zowel beginnende als ervaren huisdierbezitters.
  • Dagactief: In tegenstelling tot hamsters, die vaak ’s nachts actief zijn, kun je gerbils overdag zien spelen en graven.
  • Interactief: Gerbils zijn nieuwsgierig en zullen vaak op onderzoek uitgaan in hun kooi, waardoor ze interessant zijn om te observeren.

Wat zijn de nadelen van een Gerbil als huisdier?

  • Snel: Gerbils zijn ontzettend snel. Als ze niet bij je willen komen en niet opgepakt willen worden dan krijg je ze bijna niet te pakken. Hierdoor zijn ze soms meer geschikt als kijkdieren.
  • Ruzie maken: Hoewel Gerbils sociale dieren zijn, kunnen ze toch ruzie gaan maken onderling. Dit kan voor husivestingsproblemen zorgen als de dieren uit elkaar gehaald moeten worden om die reden. Je moet het verblijf dan opdelen of een tweede gerbilkooi erbij nemen.
  • Echte knagers: Gerbils zijn echte knagers en hoewel alle knaagdieren kunnen knagen zijn Gerbils echte slopers. Wat je ook in het verblijf plaatst dat niet van metaal is, wordt kapot geknaagd. Daarom is het ook heel belangrijk om een 100% knaagvaste gerbilkooi te hebben, anders ben je ze kwijt!
  • Echte gravers: Ook zijn Gerbils echte gravers. Dit hoeft helemaal geen nadeel te zijn, maar als je je bezighoudt met hamsterscaping of gerbilscaping dan kan het nog weleens teleurstellend zijn om je prachtige scape de volgende dag in puin te ontdekken.

Wat eten Gerbils?

Gerbils zijn granivoren en hebben een gevarieerd dieet nodig dat rijk is aan vezels, zaden en eiwitten. Hun voeding moet speciaal afgestemd zijn op gerbils, met een balans tussen granen, zaden, en gedroogde groenten.

Gerbilvoer moet voldoen aan de natuurlijke behoefte van de gerbil, dat betekend veel zaden, een klein deel insecten en een nog kleiner deel kruiden. Een uitgebalanceerde voeding is heel belangrijk voor Gerbils omdat deze dieren gevoelig zijn voor overgewicht en diabetes. Ook voor Gerbils is mijn favoriet de Bunny Nature Gerbildroom Expert, dit gerbilvoer heeft geen alles in een brokken of componenten die de dieren niet eten. Als ik naar mijn gerbils kijk dan zien ze er ook nog eens prachtig uit en krijgen geen overgewicht, dus zeker een aanrader.

Zorg altijd voor vers en schoon drinkwater. Dit kan het beste worden aangeboden in een drinkfles met een metalen tuit, omdat waterbakjes snel vervuild kunnen raken door bodembedekking.

Gerbils hebben een uitgebalanceerd dieet nodig dat rijk is aan vezels en eiwitten. Speciaal Gerbilvoer zorgt ervoor dat de dieren alles binnen krijgen wat ze nodig hebben. Daarnaast moet je ook denken aan:

Water: Zorg voor een constante toevoer van vers, schoon water in een drinkfles.

Granen en Zaden: Gerbils moeten een dieet krijgen dat speciaal voor hen is samengesteld, vaak een mengsel granen en van zaden.

Oogst: Dit is een stukje voedselverrijking voor de dieren. Door oogst aan te bieden in de vorm van bijvoorbeeld Lijnzaad Vlas Oogst, kunnen ze hun voer als het ware zelf oogsten. Dit is echter altijd een toevoeging op het eigen voer en geen hoofdvoer op zich.

Vers Fruit en Groenten: Kleine hoeveelheden verse groenten en fruit kunnen als traktatie worden gegeven, maar vermijd citrusvruchten en groenten met een hoog watergehalte zoals sla.

Gerbilvoer met Gerbil

Wat heeft een Mongoolse Gerbil nodig?

Een goede gerbil huisvesting is essentieel voor het welzijn van je Mongoolse gerbils. Omdat gerbils actieve gravers zijn die graag tunnels maken, is het belangrijk om hun kooi in te richten met voldoende ruimte en geschikt materiaal. Een paar gerbils heeft minimaal een kooi nodig van 100 x 50 cm, maar groter is altijd beter.

De beste bodembedekking voor gerbils

Welke Bodembedekking voor Gerbils?

Omdat gerbils van nature gravers zijn, is een diepe laag bodembedekking een must. Kies voor een stofvrije en veilige bodembedekking zoals katoen, hennepvezel, kartonsnippers of vlas. Vermijd zaagsel, omdat dit stof kan veroorzaken en de luchtwegen van gerbils kan irriteren. Een laag van minstens 20 cm bodembedekking geeft je gerbils voldoende ruimte om tunnels te graven. Dit zijn de beste bodembedekkers voor gerbils.

Wat is leuk speelgoed voor Gerbils?

Om je gerbils mentaal en fysiek gestimuleerd te houden, is verrijking essentieel. Gerbils zijn nieuwsgierig en houden ervan om nieuwe dingen te ontdekken en te knagen. Zorg in ieder geval voor:


Wat is het natuurlijke gedrag van Gerbils?

Mongoolse gerbils staan bekend om hun speelse, nieuwsgierige en energieke gedrag. Ze zijn sociale dieren die het grootste deel van de dag doorbrengen met graven, knagen, en interactie met andere gerbils. Dit maakt ze niet alleen leuke huisdieren om naar te kijken, maar hun gedrag geeft ook inzicht in hoe je hun leefomgeving het beste kunt inrichten om hun welzijn te waarborgen.

Houden Gerbils van graven en tunnels bouwen?

In het wild graven gerbils uitgebreide tunnelsystemen waarin ze leven, slapen en zich verbergen voor roofdieren. Dit graafinstinct blijft sterk aanwezig bij Mongoolse gerbils die als huisdier worden gehouden. Ze zullen enthousiast graven als ze de kans krijgen, en een diepe laag bodembedekking helpt dit natuurlijke gedrag te ondersteunen.

  • Graven als natuurlijk gedrag: Gerbils gebruiken hun sterke achterpoten om met snelle bewegingen tunnels te graven. Dit zorgt ervoor dat ze zich veilig voelen in hun omgeving.
  • Hoe je dit thuis kunt nabootsen: Zorg voor een dikke laag bodembedekking (minimaal 20 cm) waarin ze hun eigen gangenstelsels kunnen graven. Je kunt ook buizen en tunnels toevoegen om hun graverij te stimuleren.
Gerbil tunnels graven

Wat zijn sociale interacties tussen Gerbils?

Mongoolse gerbils zijn zeer sociale dieren en leven in het wild in familiegroepen. Deze sociale structuur blijft belangrijk wanneer ze in gevangenschap worden gehouden. Gerbils die samen worden gehouden, zullen veel tijd besteden aan het verzorgen van elkaar, spelen en communiceren via geluiden en lichaamstaal.

  • Groepsvorming: Gerbils voelen zich het beste in kleine groepjes van twee tot vier gerbils. Het koppelen van gerbils die al jong samen zijn gebracht is het veiligst, omdat volwassen gerbils soms territoriaal kunnen worden.
  • Communicatie: Gerbils communiceren via zachte piepjes en trillingen. Deze trillingen, die ze met hun achterpoten veroorzaken, kunnen andere gerbils waarschuwen voor gevaar of worden gebruikt tijdens het paren.

Vertonen Gerbils Territoriaal gedrag?

mongoolse gerbil burmees kleur

Hoewel gerbils sociaal zijn, kunnen ze soms territoriaal worden, vooral als ze niet op de juiste manier geïntroduceerd zijn bij elkaar. Dit is vooral het geval bij volwassen mannetjes. Om conflicten te voorkomen, is het belangrijk om gerbils altijd op een neutrale plek te introduceren en hun gedrag goed in de gaten te houden tijdens de eerste dagen van samenwonen.

  • Tekenen van agressie: Let op tekenen zoals hard piepen, achtervolgen, of zelfs vechten. Als er sprake is van vechten, is het belangrijk om de gerbils tijdelijk te scheiden en opnieuw rustig te introduceren.
  • Hoe te voorkomen: Introduceer gerbils altijd via een scheidingsmethode waarbij ze elkaar kunnen ruiken en zien zonder direct contact, en zorg ervoor dat de kooi groot genoeg is voor elk dier om voldoende ruimte te hebben.

Gerbils knagen en ontdekken

Gerbils hebben, net als andere knaagdieren, een constante behoefte om te knagen. Hun tanden blijven namelijk hun hele leven door groeien, en knagen helpt deze op een gezonde lengte te houden. Daarnaast zijn gerbils zeer nieuwsgierig en zullen ze hun omgeving grondig verkennen.

  • Knagen voor tandverzorging: Zorg ervoor dat er altijd knaagmateriaal beschikbaar is, zoals knaaghout, om te voorkomen dat ze op ongewenste objecten in hun kooi knagen.
  • Exploratiegedrag: Gerbils verkennen graag nieuwe objecten in hun omgeving. Het regelmatig veranderen van hun kooi-indeling en het toevoegen van nieuw speelgoed helpt om verveling te voorkomen en stimuleert hun natuurlijke nieuwsgierigheid.

Wat is de slaapgewoonte van een Gerbil?

Gerbils zijn polyfasische slapers, wat betekent dat ze meerdere korte dutjes nemen gedurende de dag en nacht. Ze hebben geen vaste slaapcyclus zoals sommige andere knaagdieren. Dit maakt ze meer actief gedurende de dag, wat prettig is voor eigenaren die graag met hun huisdier willen omgaan.

  • Nestgedrag: Gerbils bouwen graag een comfortabel nest in hun verblijf. Ze gebruiken hiervoor materialen zoals hooi, nestmateriaal en stukjes papier. Een goed nest biedt warmte en comfort.
  • Verstoringen vermijden: Zorg ervoor dat je gerbils hun slaap kunnen krijgen zonder te veel verstoring. Zet hun kooi op een rustige plek en vermijd harde geluiden in hun omgeving.
gerbil ligt te slapen

Hoe Maak Je Gerbils Tam?

Hoewel gerbils niet per se van nature knuffeldieren zijn, kunnen ze tam worden en leren om uit je hand te eten of voorzichtig gehanteerd te worden. Het tam maken van gerbils vergt geduld en consistentie, maar met de juiste aanpak kun je hun vertrouwen winnen.

  • Begin rustig: Laat je gerbils eerst wennen aan je aanwezigheid. Zet je hand in de kooi en laat ze eraan snuffelen voordat je probeert ze op te tillen.
  • Gebruik voedsel als beloning: Kleine traktaties, zoals zonnebloempitten, kunnen worden gebruikt om positieve associaties te creëren. Laat ze uit je hand eten zodat ze leren dat je hand veilig is.
  • Til voorzichtig op: Wanneer je gerbils gewend zijn aan je hand, kun je voorzichtig beginnen met ze op te tillen. Pak ze nooit van boven vast, want dit kan hen doen schrikken. Til ze liever op door je hand voorzichtig onder hun buik te plaatsen.

Hoe groot moet het verblijf van een Gerbil zijn?

In het wild leven Mongoolse gerbils in droge, steppe-achtige gebieden met schaarse vegetatie. Ze zijn goed aangepast aan extreme weersomstandigheden en leven meestal in zelfgegraven tunnels en holen om zich te beschermen tegen roofdieren en temperatuurschommelingen. Hun vermogen om water vast te houden maakt ze bijzonder geschikt voor droge omgevingen, wat ook een reden is dat ze relatief weinig plassen en geen sterke geur hebben.

Het Gerbilverblijf moet minimaal 100 x 50 cm (LICG). De dieren leven op de grond, dus niet in bomen, dus je hoeft het verblijf niet in te richten op klimmen! Een dik pak bodembedekking van 20 a 30 cm is het beste, zodat de dieren lekker kunnen graven. Op onderstaande foto zie je een verblijf met voornamelijk zand, dat is in principe niet de juiste manier, omdat zand niet warm is. Vooral in de winter zouden de Gerbils het echt wel koud kunnen krijgen als ze in een verblijf met zand gehouden worden, maar onderstaand verblijf is een zomer verblijf dus vandaar dat ik voor de verandering een keer zand heb gebruikt. Qua gerbil huisjes heb ik hier keramische huisjes gebruikt omdat deze het beste zowel warmte als kou isoleren.

Gerbil huisvesting scape

Heeft een Gerbil badzand nodig?

Alle gerbils moeten in badzand kunnen badderen om hun vacht te verzorgen. Dat is heel belangrijk voor de dieren. Vooral de Dikstaart Gerbil ontwikkeld snel een vette vacht. Chinchillazand is het beste om te gebruiken voor Gerbils, andere zandsoorten zijn niet echt effectief of kunnen zelfs de huid en vacht beschadigen. Zouden de dieren geen badzand krijgen, dan kunnen er huidproblemen ontstaan in de vorm van schimmel.

Wist je dat?
Gerbils houden van zonnen? Echt waar die van mij gaan heerlijk in het zonnetje liggen als ze daar de kans voor krijgen

Schoonmaak en Onderhoud

Omdat gerbils hun nest en leefgebied grotendeels schoon houden, is het niet nodig om hun kooi wekelijks volledig schoon te maken. Een keer per maand een grondige schoonmaak is meestal voldoende, waarbij je delen van de bodembedekking ververst maar altijd een klein deel van de oude bodembedekking laat zitten, zodat de gerbils hun eigen geur behouden en zich thuis blijven voelen.

  • Dagelijks: Controleer of er voldoende voer en water is en verwijder eventuele vieze plekken.
  • Maandelijks: Vervang de bodembedekking, maak het terrarium schoon met een diervriendelijke reiniger, en zorg dat het speelgoed en accessoires vrij zijn van vuil.

Hoe verloopt de voortplanting bij Gerbils?

Gerbils kunnen snel voortplanten, dus het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn als je overweegt om ze te laten fokken.

Paarvorming en Paring

  • Monogame Paren: Gerbils zijn monogaam, wat betekent dat ze een partner voor het leven kiezen. Het is ideaal om een mannelijk en een vrouwelijk paar samen te houden als fokdieren.
  • Paringsgedrag: De paring kan meerdere keren per dag plaatsvinden tijdens de vruchtbare periode van het vrouwtje, die ongeveer elke vier tot zes dagen optreedt.

Zwangerschap en Geboorte

  • Duur van de Dracht: De dracht duurt ongeveer 24 tot 26 dagen. Het is belangrijk om het vrouwtje tijdens deze periode voldoende rust en voeding te geven.
  • Nestgedrag: Voor de geboorte zal het vrouwtje een nest bouwen. Zorg dat er voldoende nestmateriaal beschikbaar is, zoals papieren of zachte bodembedekking.

Zorg voor de Jongen

  • Geboorte: Een worp kan variëren van drie tot acht jongen. De jongen worden kaal, blind en hulpeloos geboren.
  • Moederlijke Zorg: Het vrouwtje zal de jongen voeden en verzorgen. Het is belangrijk om haar tijdens deze periode niet te storen.
  • Onafhankelijkheid: Na ongeveer 4 tot 5 weken zijn de jongen zelfstandig genoeg om het nest te verlaten.

Veiligheid en Omgeving – Risico’s en Gevaren voor Gerbils

Om een veilige omgeving voor je gerbils te garanderen, is het essentieel om potentiële gevaren te herkennen en te vermijden.

  • Giftige Materialen: Vermijd het gebruik van giftige verf, schoonmaakmiddelen, en planten in de buurt van de verblijfplaats.
  • Andere Huisdieren: Houd andere huisdieren uit de buurt, vooral katten en honden, die gerbils als prooi kunnen zien.
  • Ontsnapgevaar: Zorg ervoor dat het terrarium goed gesloten is om ontsnapping te voorkomen.

Waar krijgen Gerbils stress van?

Gerbils kunnen gevoelig zijn voor stress, wat hun gezondheid negatief kan beïnvloeden.

  • Lawaai: Plaats de gerbilkooi in een rustige omgeving, weg van harde geluiden zoals televisies en luidsprekers.
  • Veranderingen: Beperk frequente veranderingen in hun omgeving, zoals verplaatsing van de kooi of het introduceren van nieuwe huisgenoten.

Wat is de genetica van de Mongoolse Gerbil?

Wil je meer weten over de genetica van Mongoolse Gerbils? Bekijk dan de Mongoolse Genetica pagina

Heeft de omgeving invloed op de genetica?

Gerbils zijn goed aangepast aan verschillende omstandigheden, maar extreme hitte of kou moeten worden vermeden. Houd hun verblijf op een temperatuur tussen 18 en 24 graden Celsius. Zorg ervoor dat hun kooi of terrarium op een rustige plaats staat, weg van direct zonlicht en tocht.


Wat is Gerbilscaping?

Gerbilscaping is geweldig om te doen voor Gerbils! Bij Gerbilscaping is het de bedoeling om het verblijf op een zo natuurlijk mogelijke manier in te richten voor de Gerbils. Hierbij moet je natuurlijk enige kennis van de dieren hebben en dan kun je vrolijk aan de slag. Het is werkelijk waar genieten om naar de Gerbils te kijken hoe ze aan de slag gaan in de bodembedekking en hun verblijf gaan ontdekken! In de onderstaande video’s laat ik precies zien hoe je bijvoorbeeld aan de slag kunt gaan met Gerbilscaping en wat je ervoor nodig hebt.

Bekijk Gerbilscape video’s

Ik heb meerdere video’s gemaakt van mijn Gerbilscapes. Deze kun je allemaal bekijken op mijn YouTube Kanaal: Marika’s Knaagdierwereld. Ga dan naar

Tip! Ben je op zoek naar leuke Gerbilscape benodigdheden neem dan zeker een kijkje in deze Gerbil Webshop!