VITAMINES
Alles over vitamines voor hamsters
Net als mensen hebben hamsters vitamines nodig om gezond te blijven. Vitamines zijn essentiële stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in voedsel. Ze leveren zelf geen energie, maar zijn wel onmisbaar voor een goede groei, ontwikkeling, weerstand en een gezonde vacht en huid. Een bijzonder weetje: hamsters kunnen zelf vitamine C aanmaken! Dat maakt ze uniek in vergelijking met bijvoorbeeld cavia’s, die vitamine C uit hun voeding moeten halen.
Wat zijn vitamines eigenlijk?
Er bestaan in totaal 13 stoffen die de naam “vitamine” dragen. Deze zijn onderverdeeld in twee groepen:
- Vetoplosbare vitamines (A, D, E en K)
- Wateroplosbare vitamines (alle B-vitamines en vitamine C)
De vetoplosbare vitamines
Deze vitamines worden opgenomen met behulp van vetten uit het voer en kunnen in beperkte mate in het lichaam worden opgeslagen, vooral in de lever. Ze zijn belangrijk voor onder andere de weerstand, groei, huid, bloedstolling en vruchtbaarheid.
| Vitamine | Functie | Tekort kan leiden tot |
|---|---|---|
| A (Retinol) | Weerstand, huidvernieuwing, zicht in schemering | Groeistoornissen, huidproblemen, nachtblindheid |
| D (Cholecalciferol) | Botgezondheid, afweer, spierwerking | Botontkalking, spierproblemen |
| E (Tocoferol) | Stofwisseling, vruchtbaarheid, celbescherming | Vruchtbaarheidsproblemen, evenwichtsstoornissen |
| K (Filochinon) | Bloedstolling, eiwitsynthese | Bloedingen, trage wondgenezing |
Deze vitamines vind je vooral terug in zaden, noten en dierlijke vetten.
De wateroplosbare vitamines
Deze vitamines worden nauwelijks opgeslagen (behalve B12) en verlaten het lichaam via de urine. Ze moeten dus dagelijks aangevuld worden via het voer.
| Vitamine | Functie | Tekort kan leiden tot |
|---|---|---|
| B1 (Thiamine) | Zenuwfunctie, eetlust | Verminderde eetlust, zenuwaandoeningen |
| B2 (Riboflavine) | Groei, huid en ogen | Huidproblemen, bloedarmoede |
| B3 (Niacine) | Stofwisseling | Kaalheid, gewichtsverlies, sterfte |
| B5 (Pantotheenzuur) | Hormonen, energieomzetting | Spijsverteringsproblemen |
| B6 (Pyridoxine) | Energieopslag | Vermoeidheid, bloedarmoede |
| B8 (Biotine) | Vacht, huid, nagels | Slechte vacht, skeletproblemen |
| B11 (Foliumzuur) | Hersenen, bloed, groei | Bloedarmoede, vermagering |
| B12 (Cobalamine) | Bloed, tanden, zenuwen | Bloedarmoede, groeiproblemen |
| C (Ascorbinezuur) | IJzeropname, antioxidant | Verminderde weerstand, tandvleesproblemen |
Let op: hoewel hamsters zelf vitamine C aanmaken, kan extra vitamine C soms toch nuttig zijn bij stress, ziekte of herstel.
Antioxidanten
Vitamine A, C en E behoren tot de antioxidanten. Deze stoffen helpen schade aan lichaamscellen te voorkomen en spelen een rol in het vertragen van verouderingsprocessen. Ze ondersteunen ook het immuunsysteem, wat vooral belangrijk is voor oudere hamsters of hamsters die ziek zijn (geweest).
Hoe zit het met niacine en myo-inositol?
Uit onderzoek blijkt dat jonge hamsters die een eiwitrijk dieet krijgen (bijv. 20% caseïne), geen extra niacine nodig hebben voor de groei. Niacine is echter wél belangrijk voor een goede voortplanting en een gezonde vacht. Tekort aan niacine kan leiden tot haaruitval, gewichtsverlies en zelfs sterfte. Daarom is het belangrijk dat een hamster voldoende eiwitten én niacine binnenkrijgt.
Myo-inositol, ooit gezien als een soort vitamine, blijkt niet nodig voor de groei van hamsters. Wel is het betrokken bij de voortplanting.
Hoe geef je jouw hamster voldoende vitamines?
De makkelijkste en veiligste manier is door een hoogwaardige, complete voeding te geven die is afgestemd op de voedingsbehoeften van dwerghamsters. Let op de verpakking of het voer voldoet aan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) van vitamines en mineralen.
Je kunt ook variatie aanbrengen met kleine hoeveelheden verse groenten, kruiden of een verantwoorde snack, maar voorkom overdosering – zeker van vetoplosbare vitamines zoals A en D. Overdosering komt vooral voor bij het onnodig toevoegen van druppels of supplementen aan een al compleet dieet.
- Vitamines zijn essentieel, ook voor hamsters.
- Ze zijn onderverdeeld in vet- en wateroplosbare vitamines.
- De meeste vitamines moeten dagelijks via het voer worden opgenomen.
- Hamsters kunnen zelf vitamine C aanmaken, maar extra kan soms nodig zijn.
- Een compleet, gevarieerd hamstervoer is de basis voor een gezonde hamster.