Vitamine D

zon vitamine DVitamine D is een zeer bekende vitamine, wij mensen en ook dieren maken deze aan met behulp van onze voeding maar ook door zonlicht (UV). Zodra onze huid in aanraking komt met deze straling wordt er in onze huid Vitamine D aangemaakt.

Wist je dat?
Alleen de zonnestralen tussen April en September in Nederland de juiste stralen bevatten om vitamine D aan te maken

Deze wordt ook op geslagen door het lichaam, maar niet lang genoeg om de winter door te komen. Daarom is het belangrijk om deze vitamine aan de voeding toe te voegen. Dit geld ook voor onze dwerghamsters. Al is hier zeer beperkt onderzoek naar gedaan, wordt het toch aan de voeding van de dieren toegevoegd.

Zoals je kunt zien schommelt het gehalte nogal bij de verschillende voeders en dat is ook geen wonder want een absolute aanbeveling is er niet. Zeker is wel dat het lichaam van een hamster het nodig heeft en wel om calcium uit zijn voeding te halen, voor stevige botten en tanden en vitamine D helpt ook bij een goede spierwerking en het bevorderd het immuunsysteem.

Om calcium in de botten in te bouwen is Vitamine D nodig

Een andere bron is vlees en vette vis, maar dat eet een hamster niet zo vaak. Al voegen sommige fabrikanten deze ingrediënten juist wel toe. Vitamine D heeft op zijn beurt weer goede vetten nodig omdat het een in vet oplosbare vitamine is. Vrouwtjes hebben een hogere behoefte aan vitamine D tijdens de zwangerschap en zoogtijd en ook jongen hebben er veel van nodig voor een goede bot vorming.

Maken hamsters ook vitamine D aan in de zon?

Ja zowel mensen als dieren maken deze vitamine aan als de zon rechtstreeks op de huid schijnt. Door het glas telt niet mee omdat de UV (ultraviolette) stralen worden tegengehouden en dan houdt het feest op. Je moet dus rechtstreeks zon contact hebben.

De functies van de Harderiaanse klier (klier die zich achter het oog bevindt) ondergaan seizoensgebonden veranderingen onder met behulp van vitamine D.

Een teveel aan vitamine D?

Een overdosis is best lastig om voor elkaar te krijgen. Een overschot wordt netjes door het lichaam opgeslagen voor een later tijdstip. Vitamine D is nodig voor de stofwisseling van calcium. Dit wordt op een natuurlijke wijze geproduceerd in de huid, maar wordt verkregen door de UV stralen van de zon. Maar omdat hamsters binnenshuis verblijven produceren ze veel minder Vitamine D. Dit kan een probleem worden wanneer de hamster alleen is gevoerd met zaden die waarschijnlijk niet voldoende Vitamine D bevatten en kan daardoor bij de hamster een Vitamine D tekort geven. Dit wordt ook wel Vitamine D deficiëntie genoemd bij groeiende dieren (ook wel bekend als ‘Rachitis’) of Osteomalacia bij oudere dieren.

Wat is Rachtis?

Rachitis of Engelse ziekte is een bot aandoening die ontstaat door een tekort aan vitamine D en calcium. Rachitis leidt tot een onvoldoende botvorming. Voornamelijk bij jonge dieren. Bij een calcium en fosfor verhouding van 2: 1 plus vitamine D komt er geen rachitis voor.

Wat is Osteomalacie

Osteomalacie is de volwassen vorm van rachitis en komt voor bij onvoldoende inbouw van calcium in een bot. De oorzaak heeft met name te maken met vitamine D. Door tekort wordt er geen of onvoldoende calcium in het bot opgebouwd. Oudere hamsters die geen extra toegediend krijgen hebben een serieuze kans op deze aandoening.

Osteoporose (botontkalking)

Bij deze aandoening worden de botten zo broos dat ze soms zonder aanwijsbare reden breken. Bij oudere mensen zie je dit veel en is ook de oorzaak van het gemakkelijk struikelen. Osteoporose kan leiden tot ingezakte wervels, waardoor ruggengraat korter wordt (bolle rug)..

Het gebit

Je mag het gebit natuurlijk niet vergeten want deze vitamine speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling en onderhoud van het gebit. Tot slot speelt deze vitamine een rol bij een goede werking van het zenuwstelsel, regulering van het hartritme, een normale bloedstolling en voor het goed functioneren van het afweersysteem.

Symptomen van een Vitamine D tekort

  • Geremde groei
  • Misvorming van de botten
  • Zwakke / zachte botten
  • Spierzwakte

Het is misschien wel leuk om te weten dat een hamster die teveel pinda’s bijvoorbeeld dop pinda’s eet problemen kan krijgen vanwege de verkeerde vetten dier daarin zitten en te weinig calcium en Vitamine A. Wat je verder qua uiterlijk ziet bij een te kort is:

  • Obesitas (o.a. veroorzaak door stoornis van de stofwisseling
  • Maag
  • darm stoornis
  • Slechte conditie van de vacht

Kortom… check in ieder geval je hamstervoer of het erin zit ?

Onderzoek

Duidelijke tekenen van rachitis traden niet op binnen een periode van 5 weken wanneer hamsters vitamine D-deficiënte diëten kregen die calcium en fosfor bevatten in een verhouding van 2:1 en calcium werd opgenomen in een dieet van 6 g/kg. Rachitis kan bij hamsters worden opgewekt in afwezigheid van vitamine D en wanneer calcium in de voeding 4 g/kg is en fosfor 0,2 g/kg (Jones, 1945). Er zijn geen gepubliceerde rapporten gevonden over vitamine D-tekort of toxiciteit.

Vitamine D bij reptielen

Bij terrariumdieren zoals Baardagamen wordt een UVB lamp aanbevolen voor de aanmaak van vitamine D.