Een Bioactief Hamster Verblijf

Een bioactief verblijf is een verblijf waar meer natuur in leeft dan alleen je hamster. Het is een verblijf dat zijn eigen kleine ecosysteem heeft met verschillende micro organismen en beestjes. Het klinkt heel erg fancy maar dat is het helemaal niet hoor, een bioactief verblijf ontstaat onder de goede omstandigheden als vanzelf. Veel baasjes worden zelfs overrompelt als ze ineens zien dat er veel meer leven in de bak aanwezig is en raken vaak in paniek.

Voordelen van een bioactief verblijf – verrijking

Het grootste voordeel vind ik persoonlijk het graven van de dieren. Ik merk echt dat hamsters zich magisch aangetrokken voelen tot zand. Slapen doen ze het liefste in zachte bodembedekking, maar als ze eenmaal wakker zijn dan gaan ze op onderzoek en willen ze lekker graven. Ook het zoeken naar eten in het zand is leuk om te observeren, de natuurlijke plantjes waard de dieren vrolijk aan knabbelen is prachtig om te zien. Hamsters halen trouwens redelijk veel vocht uit de planten, dus als je verse planten in het verblijf hebt staan dan kan het zijn dat het waterflesje wat minder snel leeg raakt  😛

Dit heb je nodig voor een bioactief hamsterverblijf

Het belangrijkste is de ondergrond, dus de bodembedekking. Je hebt een turfachtige aarde nodig, zoals bijvoorbeeld Humus. Ik gebruik zelf heel graag de Trixie Biologische Humus. Zodra je het verblijf vult met deze humus merk je meteen dat de luchtvochtigheid vrij hoog is en dat is ook nodig in een bioactief verblijf.

Wist je dat?
Een hoge luchtvochtigheid is niet geschikt voor alle knaagdieren. Voor Ratten kan het een gunstig effect op de luchtwegen hebben bijvoorbeeld, maar voor dieren die van oorsprong in de woestijn leven zoals Roborovski Dwerghamsters en Gerbils, kan het te vochtig zijn. Vaak wordt voor woestijndieren een luchtvochtigheid aangeraden die niet hoger is dan 50%

Zodra je de bodembedekking in het verblijf hebt gedaan kun je beginnen met het inrichten. Hout en vocht gaat vaak niet goed samen, maar persoonlijk heb ik geen problemen ervaren met mijn houten huisjes. In theorie zou het hout aangetast kunnen worden door het vocht. Je kunt er ook voor kiezen de houten onderdelen te lakken of het verblijf goed te ventileren.

Plantjes zijn heel leuk maar optioneel

Je kunt plantjes in het verblijf doen. Let wel op dat het plantjes zijn die bij voorkeur op biologische wijze en voor dieren zijn geteeld. Een plant uit het tuincentrum is geen goed idee omdat deze vaak meststoffen in de grond hebben en behandeld zijn tegen luisjes. Als de hamster er dan vervolgens aan gaat knagen kan hij deze giftige stoffen binnen krijgen met alle gevolgen van dien.

Je hoeft plantjes niet perse te kopen, je kunt ze ook zelf kweken! Koop een gemengde hamstervoeding die bestaat uit verschillende soorten zaadjes en strooi de zaadjes over de grond. De vochtige humus zal de zaadjes snel doen ontkiemen en je krijgt een spectaculair oerwoud in je verblijf. De hamster heeft dan dubbel lol want hij woont niet alleen in een natuurlijk verblijf, maar kan ook nog eens overal aan knabbelen, super gezond! Hieronder een voorbeeld van een verblijf waarin ik voer heb rondgestrooid. Al deze sprietjes zijn uit de zaadjes van het voer gekomen.

De hamster vond het geweldig om hier doorheen te lopen en overal aan te knabbelen. De dieren maken het niet kapot en knagen ook niet alles in één keer kaal, dus het gaat ook nog eens lang mee. Als de sprietjes te lang worden kun je ze eenvoudig bijknippen.

Beestjes in het verblijf

Bij een natuurlijk bioactief verblijf horen ook beestjes. Ik krijg hier heel veel vragen over met foto’s van verschillende soorten microbeestjes, kevertjes en dergelijke, dus tijd om deze eens nader te bekijken. Allereerst is het goed om te weten dat bij een bioactief verblijf beestjes horen, dat is alleen maar positief want dat betekend dat de grond gezond is en je een goed klimaat en ecosysteem hebt gevormd. Ik kan me echter wel heel goed voorstellen dat je schrikt en de meeste baasjes raken min of meer in paniek en gaan de strijd aan met anti parasiet, ongediertebestrijding e.d. maar dat is echt niet nodig.

Leven op aarde is mogelijk dankzij water, leven in een bioactief verblijf is dat ook. Kijk maar eens in het bos, de grond is heel rijk met miljoenen verschillende beestjes die de bodem van de bossen opruimen, schoon houden en vruchtbaar maken. Ga nu maar eens in de woestijn kijken….. niets te vinden in het zand, veel te droog.

Omdat we met onze hamsters steeds verder de reptielen wereld betreden, kunnen we veel leren van de kennis die daar te vinden is. Zo ben ik erachter gekomen dat de beestjes waar wij zo bang voor zijn, in werkelijkheid heel behulpzaam zijn. Een kleine uitleg is op zijn plaats want we maken natuurlijk wel onderscheid tussen goede en slechte beestjes.

Een heel populair opruimertje in een bioactief verblijf is het springstaartje, deze wordt zelfs bewust gekweekt. Het springstaartje leeft in vochtige bodem en eet voornamelijk organisch materiaal zoals resten groenvoer, dode plantendelen en schimmels. Het is dus een zeer behulpzaam wezentje. Wij zijn snel bang dat deze beestjes op onze hamster gaan zitten en het dier aantasten, maar dat is niet nodig, dit is namelijk enkel het geval bij parasitaire beestjes, want die voeden zich van hun gastheer en tasten deze aan. Een springstaartje heeft niets te zoeken op de rug van een hamster, geen eten en veel te droog.

Zodra je biologische plantjes in het verblijf zet die niet zijn behandeld tegen luisjes, dan kunnen er luisjes meekomen met deze plantjes. Ook dat hoeft geen probleem te zijn. Luisjes voeden zich van de plant niet van de hamster, ook deze kleine wezentjes doen de hamster geen kwaad. Als de hamster besluit om het blad te eten en een luisje meepikt is dat geen probleem. De plant zal echter minder blij zijn.

Parasieten zijn niet welkom

Nu gaan we even kijken naar de beestjes die niet welkom zijn en dat zijn natuurlijk de parasieten, want een parasiet heeft een gastheer nodig waar hij zich van voedt. Vooral de parasieten die niet in symbiose leven met de gastheer kunnen het dier aantasten en beschadigen, oftewel ziek maken. Voorbeelden van deze parasieten zijn: Mijten (schurft), wormen (lintworm, haakworm, hartworm), vlooien, luizen (haarluis, bloedluis) en teken. Al deze beestjes willen we liever niet in de buurt van onze hamster. Het is goed om te weten dat bijna al deze parasieten een gastheer nodig hebben. De meelmijt is een uitzondering want deze voedt zich voornamelijk met meel. Wij zijn bang dat deze beestjes via hooi of ander plantaardig materiaal bij onze hamsters komen, maar die kans is vrij klein. De grootste kans op introductie van parasieten zijn wij zelf! Doordat wij van buiten iets meenemen  naar binnen. Neem als voorbeeld wormen. Als wij in de tuin hebben gewerkt en met onze handen in de aarde hebben gezeten en vervolgens onze hamster oppakken kunnen wij wormen introduceren, daarom is het heel belangrijk om altijd je handen te wassen! Ook schurft kunnen wij aan onze hamster doorgeven als wij deze zelf hebben. In een andere blog zal ik verder ingaan op de verschillende soorten parasieten en hoe je ze kunt bestrijden.

Voer beestjes en toestanden

Een hele andere categorie beestjes die je in je verblijf kunt aantreffen zijn beestjes die mee zijn gekomen met het voer van je hamstertje. De meest bekende is wel de voermot denk ik en zijn baby’s in de vorm van larven, maar daarnaast kennen we ook nog de voerklanders. Deze laatste vind ik persoonlijk echt verschrikkelijk want ze komen in zeer grote aantallen tegelijk….. echt een legertje. Over de voermot heb ik al een uitgebreide blog geschreven, deze kun je hier lezen.

Ook deze beestjes die meekomen met het voer kunnen geen schade toebrengen aan de hamster, omdat de voeding niet op de hamster te vinden is. Het voerbakje is veel interessanter.

We onderscheiden dus in principe drie verschillende groepen beestjes

Opruimers – Hebben GEEN gastheer nodig, zijn NIET schadelijk voor het dier en houden de bodem schoon
Parasieten – Hebben WEL een gastheer nodig, zijn WEL schadelijk voor het dier.
Voer beestjes – Hebben GEEN gastheer nodig, zijn NIET schadelijk voor het dier en voeden zich van het voer

Hoge luchtvochtigheid en de gezondheid

Zoals we hebben kunnen lezen is een hoge luchtvochtigheid in een bioactieve verblijf de motor tot leven, maar niet alle dieren kunnen hier goed tegen en er zijn ook enkele waarschuwingen die ik kan meegeven als het gaat om dergelijke verblijven – de temperatuur. Bij een hoge luchtvochtigheid is de gevoelstemperatuur vaak veel hoger. Dit kan vooral in de zomer onaangenaam worden voor de dieren. Een goede ventilatie is dan van essentieel belang, want bij een goede ventilatie is een vochtige bodembedekking juist lekker koel, maar als de ventilatie niet goed is dan wordt het broeierig warm.

De luchtvochtigheid moet je eigenlijk een beetje in de gaten houden, want een langdurige te hoge luchtvochtigheid is niet goed voor bepaalde hamsters. De dieren kunnen problemen krijgen met hun huid en luchtwegen als de luchtvochtigheid te hoog is, maar ook als deze te laag is. Bij een te lage luchtvochtigheid kunnen de slijmvliezen geïrriteerd raken. Voor de juiste luchtvochtigheid heb ik onderscheid gemaakt tussen de verschillende hamstersoorten. Zo zullen dieren die in woestijnen wonen een lagere luchtvochtigheid tolerantie hebben dan dieren die in gebieden wonen waar het vochtiger is.

• Roborovski Dwerghamster: c.a. 45% – 65%
• Russische Dwerghamster: c.a. 55% – 80%
• Chinese Dwerghamster: c.a. 45% – 65%
• Campbelli Dwerghamster: c.a. 45% – 65%
• Syrische Hamster: c.a. 45% – 50%

Echter leven al deze hamstersoorten onder de grond in holen. Onder de grond is de luchtvochtigheid altijd hoger, zelfs in de woestijn. Als we dus naar het gemiddelde gaan kijken voor alle hamstersoorten dan kunnen we zeggen dat de ideale luchtvochtigheid ligt tussen de 40 – 70%. Eronder is te droog en erboven is te vochtig. De range is dus heel breed, maar let op in de zomer! Want een hoge luchtvochtigheid in combinatie met een een hoge temperatuur kan zeer gevaarlijk zijn voor de dieren!

Luchtvochtigheid reguleren in een bioactief verblijf

Gelukkig kun je de luchtvochtigheid ook reguleren in een bioactief verblijf door de grond natter of juist droger te laten worden. Nat maken kan door de grond te bespuiten. Dit zal ervoor zorgen dat de “grond beestjes” in leven blijven. Zodra je de grond laat uitdrogen zullen deze beestjes beetje bij beetje verdwijnen en zal de luchtvochtigheid zakken. Ook het verwijderen van eventuele levende plantjes verlaagt de luchtvochtigheid. Ook na de aankoop is de grond vaak wat vochtiger, deze kun je ook eerst even een beetje laten drogen voordat je het in het verblijf doet, dan is je start luchtvochtigheid al wat minder hoog. Persoonlijk zou ik afraden om met lucht ontvochtigen (apparaten) aan de slag te gaan. Dat zou niet nodig moeten zijn en je weet niet hoe je de luchtkwaliteit daarmee beïnvloed.

Een bioactief verblijf is dus hartstikke leuk, maar er zitten dus wel wat haken en ogen aan. Je moet niet alleen je hamster in de gaten houden, maar ook de hele microwereld eromheen…. je krijgt er veel huisdiertjes bij 🙂 Mocht je de uitdaging aangaan, dan wens ik je HEEL veel succes en vooral plezier! … en als bonus heb ik hieronder een video waarin ik laat zien hoe ik het verblijf met de plantjes heb ingericht.