TANDEN

Zoals je waarschijnlijk al weet, wordt het gebit van een knaagdier gekenmerkt door de snijtanden (lat. Dentes incisivi). Een hamster heeft twee snijtanden aan de bovenkant en twee aan de onderkant, verder hebben Russische Dwerghamsters nog 6 kiezen (lat. Dentes morales) zowel boven als onder.

Deze dieren bezitten dus geen hoektanden. De snijtanden hebben geen wortels, daarom groeien ze ook als maar door en aan de voorkant hebben ze een “emaille-laag” (glazuur).
Doordat de tanden tijdens het eten (knagen) over elkaar heen bewegen, slijten ze. In het wild heeft een hamstertje alle mogelijkheid om zijn tanden te slijten maar in gevangenschap is hij afhankelijk van zijn baasje en dus moeten we onze huisvriend ten regelmatig iets te knagen aanbieden.

Het kan voorkomen dat de tanden van een Russische Dwerghamster niet goed groeien. Je kunt het je haast niet voorstellen, maar de tanden kunnen in de mond alle kanten op groeien. Dit gebeurd zelden, maar desondanks is het verstandig om af en toe even een kijkje te nemen in het mondje van je hamster.

Op de bovenstaande foto is een hamstertje te zien waarvan een tandje in zijn mond een rondje is gegroeid en naast zijn neusje er weer uit is gekomen. Dit is een bijzonder geval, maar het is wel een mooi voorbeeld van hoe raar de tandjes soms kunnen gaan groeien. Het hamstertje van de foto is bij de dierenarts geweest welke het tandje heeft verwijderd.

TE LANGE TANDEN

Op onderstaande foto is een Russische Dwerghamster te zien die te lange tanden heeft. Ook groeien de tanden een beetje scheef. De tandjes moeten hier worden geknipt, slijten zal niet meer gaan.

Russische Dwerghamsters met te lange tanden kunnen problemen krijgen met eten. Het is daarom aan te raden de tandjes tijdig af te laten knippen door een dierenarts.

Hamster bezitten dus geen hoektanden.

De snijtanden hebben geen wortels, daarom groeien ze ook als maar door en aan de voorkant hebben ze een emaille-laag (glazuur).
Doordat de tanden tijdens het eten (knagen) over elkaar heen bewegen, slijten ze. In het wild heeft een hamstertje alle mogelijkheid om zijn tanden te slijten maar in gevangenschap is hij afhankelijk van zijn baasje en dus moeten we onze huisvriend ten regelmatig iets te knagen aanbieden.

Het is belangrijk om regelmatig de tanden van je hamster na te kijken

Ik heb vanmiddag een video gemaakt waarin ik laat zien hoe je de tanden van je hamster kunt bekijken. Ik leg in de video twee technieken uit om je hamster te fixeren. Het fixeren van de hamster ziet er altijd zo onvriendelijk uit, maar dat komt doordat de hamster tegen spartelt. Het doet de hamster op geen enkele manier pijn.

Het is goed om af en toe in het bekkie van je hamster te kijken. Met name om te controleren of de tanden nog wel goed groeien. Fokkers zouden dit zeer regelmatig moeten doen, ook bij jonge dieren. Om zo tandproblemen zo vroeg mogelijk te constateren en uit te sluiten.

Zodra je hamster ineens afvalt dan moet er een alarmbel afgaan. De kans is groot dat de tandjes dan niet goed zijn. Zodra de tandjes verkeerd beginnen te groeien, kan de hamster moeite krijgen met eten en daardoor vermageren. Als er niets aan de tandjes wordt gedaan kan de hamster zelfs overlijden.

Op de video laat ik zien hoe je zelf eenvoudig de tandjes van je hamster kunt bekijken. Het helpt wel als je hamster al een beetje tam is. Als je hamster helemaal niet tam is dan kan het een stuk lastiger zijn om bij zijn mondje te komen.

Wat is goed en wat niet?

De tandjes zoals ze hier op de video te zijn zijn, zijn goed. De ondertanden zijn altijd wat langer dan de boven tanden. Er kan ook een spleetje tussen de tanden zijn, maar deze moet niet te groot zijn. De tanden mogen dus niet helemaal uit elkaar staan. De tanden zijn geel/oranje van kleur dat is ook normaal. Het glazuur heeft een oranje kleur.

TANDPROBLEMEN BIJ DE DWERGHAMSTER

Onderstaand volgt een uitleg van Syvlia de Graaf over de verzorging van tandjes die te lang zijn.

Malocclusie

Dit is een verkeerde sluiting van boven op ondergebit, vaak ten gevolge van afgebroken tanden of halsabcessen. De dieren kunnen slecht eten en soms speekselen. De behandeling zal bij een dierenarts moeten plaatsvinden.

Als er sprake is van tandproblemen:

Ik zal een volgende keer ingaan op de oorzaken van tandproblemen, de juiste voeding om tandproblemen te voorkomen en de juiste voeding als een hamster door tandproblemen permanent geen dwerghamstervoer meer kan eten. Voor nu wil ik slechts bespreken als er daadwerkelijk sprake is van tandproblemen en wat er aan kan worden gedaan.

Hou het eetgedrag en het gewicht van je hamster goed in de gaten:

Het kan zijn dat tandproblemen al een hele tijd sluimerend aanwezig zijn. Je hamster kan steeds minder goed eten en zal daardoor langzamerhand afvallen. Hou daarom altijd het gewicht van je hamster goed in de gaten! Zodra je merkt dat hij niet meer goed eet of erg is afgevallen moet er naar de tandjes worden gekeken. Het is zonde als een hamster bovenop de tandproblemen ook nog een klap krijgt van verzwakking door te veel gewichtsverlies.

Hoe kan ik de tandjes van mijn hamster controleren:

Tandjes kun je controleren door je hamster iets ondersteboven te houden en je duim en wijsvinger aan de beide zijkanten van het mondje te plaatsen en zo het mondje iets open te dwingen. Lukt dit je zelf niet, vraag dan de fokker of een dierenarts naar de tandjes te kijken. Stel het niet te lang uit, want tandproblemen kunnen tot ernstige problemen leiden.

…..tandjes controleren…..

Mijn hamster heeft te lange tanden, wat moet hier aan worden gedaan:

Als blijkt dat je hamster te lange tanden heeft komt de vraag wat je er het beste aan kunt laten doen.

Moet je de tandjes laten knippen of laten slijpen. Een tandheelkundig dierenarts zal aan slijpen van tandjes de voorkeur geven, maar er zijn ook dierenartsen die tandjes knippen. Of de tanden van je hamster worden geslepen of geknipt zal dus vaak afhankelijk zijn van de dierenarts waar je naar toe gaat.

Olifantstandjes

Heeft je hamster olifantstandjes, dan mogen ze in principe in verband met het grote risico op splijten van de tandjes niet worden geknipt. Het verstandigst is om olifantstandjes te laten slijpen.

Zoals op bovenstaande foto is te zien, maken olifantstandjes een draai. Deze draai verhoogt het risico dat de tandjes zullen splijten. Als tandjes splijten bestaat er een verhoogde kans op een kaakabces.

Slijpen of knippen:

Maar ook als je hamster te lange tanden heeft, dan heeft slijpen de voorkeur.
Met slijpen zijn de tanden beter te corrigeren dan met knippen
Slijpen is minder pijnlijk dan knippen. Veel pijn kan leiden tot enorme stress waardoor de hamster na het knippen niet meer zal eten. Slijpen is minder pijnlijk, dus de hamster zal eerder weer kunnen eten
Slijpen geeft minder risico op splijten of afbreken van de tanden. Het splijten van de tanden verhoogt het risico op een kaakabces
Slijpen geeft minder risico op scherpe randen aan de tanden, die de tong en lippen kunnen beschadigen

Wat is Gasnarcose en is dit gevaarlijk:

Het slijpen van tandjes gebeurt in verband met de beweeglijkheid van een hamster meestal onder gasnarcose. Voor gasnarcose wordt isofluraan gebruikt. Dit is in principe een onschuldig gas, wat door je hamster wordt ingeademd en het zal daarna langzaam zijn lichaam weer verlaten. Wel kan het zijn dat je hamster door de gasnarcose de dag van het slijpen vermoeid is en meer zal slapen.

Is het slijpen van de tandjes een complexere ingreep en moet de hamster daardoor voor langere tijd onder gasnarcose, dan kan de dierenarts je hamster daarna een poosje onder zuurstof zetten om het herstel te bespoedigen.

Zelf tandjes knippen

Als de tandjes snel groeien en regelmatig moeten worden ingekort kan een baasje ook besluiten dit voortaan zelf te gaan doen. Voordeel is dat de hamster niet elke keer de reis naar de dierenarts hoeft te maken. Dit zal dan wel via knippen moeten gebeuren

Wil je hiertoe overgaan dan is het heel belangrijk de juiste kniptang te gebruiken. Wordt een tang of schaartje gebruikt wat niet recht is of onscherp, dan verhoogt dit de kans dat de tandjes zullen splijten of verkeerd afbreken.

Is een Pijnstiller nodig?

De ene hamster heeft veel last van het slijpen of knippen van zijn tandjes, de andere hamster gaat daarna weer gelijk aan het eten. Als je ziet dat je hamster erg veel pijn van het slijpen of knippen van zijn tandjes heeft is het aan te raden hem een pijstiller te geven. Want door de stress van de pijn zal de hamster niet willen gaan eten. Een goede pijnstiller hiertoe is bv Carprofen. Vaak is het toedienen voor de eerste drie dagen voldoende.

Papjes en Dwangvoeder

Het kan zijn dat je hamster de eerste dagen absoluut geen hardvoer kan eten. Het kan bv zijn dat de tandjes te veel pijn doen, maar sommige hamsters moeten ook aan de nieuwe stand van de tandjes wennen.

Zodra je ziet dat je hamster niet kan eten is het belangrijk hem een papje aan te bieden. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld een papje van een alles in één brok geven. De alles in één brok kun je in lauwwarm water weken tot de gewenste consistentie.

Is het van langere duur dat je hamster geen hardvoer kan eten dan wordt het belangrijk speciale papjes te gaan geven, anders krijgt je hamster niet de juiste voedingsstoffen binnen. Een volgende keer zal ik voeding voor permanente tandproblemen bespreken.

KLEUREN EN TANDPROBLEMEN

Er wordt de laatste tijd een verband gelegd tussen de kleur zwart en eventuele tandproblemen. Op ons forum is een drukke discussie gaande over een mogelijk verband tussen tandproblemen en de zwarte kleur. Bekijk het topic hier.