VOEDING

Alles over voeding van de Russische Dwerghamster

Hamstervoeding is een onderwerp waar verrassend veel over te vertellen valt. Russische dwerghamsters lijken misschien kleine rustige knagers, maar schijn bedriegt: ze hebben een zeer snelle stofwisseling en dus een dieet nodig dat energie- en voedingsrijk is.

Op deze pagina lees je alles over de natuurlijke voeding, de samenstelling van goed hamstervoer, het belang van vezels, eiwitten, vitaminen en mineralen, en hoe je je hamster in de praktijk het beste voert.

Wist je dat… wetenschappelijke studies (Borer et al., 1979; Micheli & Malsbury, 1982) hebben aangetoond dat wilde hamsters op deze manier granen opslaan om een constante voedselbron te hebben?

De beste samenstelling van hamstervoer

Een uitgebalanceerd dieet voor de Russische dwerghamster bevat:

• Koolhydraten → belangrijkste energiebron (vooral uit zaden/granen).
• Eiwitten → essentieel voor groei, herstel en spieropbouw.
• Vetten → leveren energie en zijn nodig voor opname van vitamines.
• Vitaminen & mineralen → onmisbaar voor een gezond metabolisme, botten en tanden.

Hoeveel eet een hamster?

Gemiddeld 10% van het lichaamsgewicht per dag → bij 60 g hamster is dat ±6 g voer.

Dit is een gemiddelde: jonge, drachtige of actieve dieren eten meer; oudere juist minder.

Complete voeders

Kies altijd een volledig uitgebalanceerd dwerghamstervoer met een voedingsanalyse.

• 15–18% eiwit (rond 15,5% ideaal voor volwassen dieren)
• 5–10% ruwe vezel
• 4–6% vet

Let op: Vermijd voer met >10% vezels of zonder analyse. Zelf samengestelde mengsels missen vaak essentiële voedingsstoffen.

Suikergevoeligheid

Hamsters verdragen suiker slecht. Onderzoek (Gustafson et al., 1955) met extreem suikerhoudende diëten toonde hogere sterfte. Hoewel zulke diëten onnatuurlijk zijn, laat het zien dat suikerrijk voer schadelijk is.

Advies: Vermijd voer met toegevoegd suiker, honing of veel fruit.

Snacks en aanvullingen

• Groente (komkommer, paprika, broccoli)
• Dierlijk eiwit (gedroogde meelworm, krekel)
• Oogst (Lijnzaad oogst, Dari Kolf, Trosgierst, Gierst)
• Af en toe een nootje

Wist je dat… dwerghamsters dol zijn op meelwormen? Ze leveren bovendien de broodnodige dierlijke eiwitten.

Vezels en de spijsvertering

Dwerghamsters zijn granivoren (zaadetend), maar eten ook insecten en zijn dus omnivoren. In vergelijking met herbivoren zoals konijnen hebben hamsters een kleinere blindedarm en kunnen ze ruwe vezels minder goed verteren.

Daarom is een vezelgehalte van 5–10% optimaal. Hogere percentages belasten de spijsvertering en leiden tot overmatig drinken of verstopping.

Wist je dat… hamsters twee magen hebben? De voormaag (kiemmaag) helpt bij de eerste vertering van plantaardig voedsel.

Rekensommetje vezels

Een hamster van 60 g eet ±6 g voer per dag → maximaal 0,6 g vezels (10%).
Voorbeeld: een topinamboertakje bevat 37,7% vezel. 15 g daarvan = 5,6 g vezels → veel te veel. Daarom eten hamsters zulke takjes meestal niet.

Functie van vezels

• Positief: kunnen helpen bij diarree doordat ze vocht binden.
• Negatief: bij teveel vezels ontstaat juist verstopping en extra dorst.

Praktisch advies: geef geen extra vezelrijke producten (zoals veel kruidenmixen of takjes) naast compleet voer.

Eiwitten

Hamsters kunnen niet zonder eiwitten – opgebouwd uit aminozuren, de bouwstenen van spieren en weefsels.

• 15–18% in voer is ideaal.
• Jonge, drachtige en zogende dieren → meer behoefte.
• Oudere dieren → minder behoefte.

Geef af en toe dierlijke eiwitten via gedroogde insecten.

Wist je dat… een moederhamster haar jongen soms opeet als ze te weinig eiwitten krijgt?

Mineralen & vitamines

• Calcium & fosfor → optimale verhouding 2:1.
• Vitamine D → voorkomt rachitis (botproblemen) bij jonge dieren.
• Sporenelementen (jodium, selenium, molybdeen) → essentieel voor groei en gezondheid.
• Zelfregulatie: hamsters zijn voorzichtig met natrium (zout). Een neutrale liksteen wordt alleen naar behoefte gebruikt, maar likstenen met smaakjes kunnen tot overconsumptie leiden.

Waterbehoefte

Een Russische dwerghamster drinkt gemiddeld 5–10 ml water per dag. Dit is afhankelijk van:

• type voer (droog vs. vochtig),
• omgevingstemperatuur,
• activiteit.

Vaak halen ze vocht ook uit groenten.

Wist je dat… bij vezelrijk voer hamsters vaak meer drinken? Dat hoeft dus niet altijd op diabetes te wijzen.

Voermethoden

• Voerbakje → overzichtelijk, maar minder uitdaging.
• Foerageren (voer verspreiden) → stimuleert natuurlijk zoekgedrag.
• Ad libitum → altijd voer beschikbaar. Dit kan alleen met hoogwaardig uitgebalanceerd voer.

Let op: Hamsters blijven hun voorraadkamer aanvullen. Houd daar rekening mee bij het bijvullen van het bakje.

Ongeschikt voer

• Geen voedingsanalyse op verpakking.
• Vezelgehalte >10%.
• Veel bloemen en kruiden als hoofdbestanddeel.

Praktische richtlijn

• Minimaal 1 eetlepel compleet voer per dag.
• 3–6 g per dag is de normale hoeveelheid die ze effectief opeten.
• Altijd nét iets meer geven dan nodig, zodat ze hun natuurlijke hamsterinstinct kunnen uitoefenen.

Coprofagie

Hamsters eten regelmatig hun eigen ontlasting. Dit heet coprofagie en is volkomen normaal.

• Op deze manier nemen ze extra voedingsstoffen op, zoals vitamine B12, die in de dikke darm wordt geproduceerd.
• Het is een belangrijk onderdeel van hun spijsvertering.

De Russische dwerghamster heeft een gevoelig maar duidelijk dieet: energierijk, vezelarm, met voldoende dierlijke eiwitten en een uitgebalanceerde mineralenhuishouding. Met een compleet voer, af en toe een gezonde snack, schoon water en ruimte om te foerageren houd je je hamster gezond én gelukkig.

Voedingschecklist Russische Dwerghamster

Dagelijkse voeding

• 1 eetlepel compleet voer (3–6 g/dag).
• Voer moet bevatten:
  • 15–18% eiwit
  • 5–10% vezel
  • 4–6% vet
  • juiste calcium/fosfor-verhouding (2:1).

Water

• Altijd vers drinkwater beschikbaar (5–10 ml per dag).
• Meer drinken bij vezelrijk voer = normaal.

Snacks (af en toe, nooit als basis)

• Groente: komkommer, paprika, broccoli.
• Dierlijk eiwit: gedroogde meelworm, krekel.
• Klein nootje of zaadje als traktatie.
• Geen fruit of suikerhoudende snacks.

Voermethoden

• Altijd iets meer geven dan strikt nodig (hamsteren is natuurlijk gedrag).
• Afwisseling: voerbakje + foerageren.

Verboden / af te raden

• Voer zonder voedingsanalyse.
• Vezelgehalte >10%.
• Voer in doorzichtige verpakking (lichtschade).
• Mixen met veel kruiden of bloemen.
• Toegevoegd suiker, honing, fruitstukjes.

Natuurlijk gedrag

• Hamsteren = normaal (geen overvoeding).
• Coprofagie (eigen ontlasting eten) = normaal en gezond.