VITAMINES

Vitamines zijn net als mineralen stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in eten en drinken. Ze zijn onmisbaar voor een goede gezondheid en normale groei en ontwikkeling. Ze leveren geen energie. Een hamster kan zelf vitamine c aanmaken.

Er zijn 13 stoffen die de naam vitamine hebben. Dat zijn de:

1. vitamines A
2. C
3. D
4. E
5. K
6. B
7. B1 (thiamine)
8. B2 ( riboflavine)
9. B3 ( niacine)
10. B5 (pantotheenzuur)
11. B6, B8 (biotine)
12. foliumzuur (B11)
13. B12.

HAMSTERS EN VITAMINE C

Het is niet nodig om je hamster extra vitamine c te geven, deze maakt hij namelijk zelf aan.
Bij Cavia’s is dat bijvoorbeeld niet het geval, deze hebben daarom speciaal voer nodig. Wat de symptomen kunnen zijn van een tekort aan vitamine C kun je hieronder lezen.

Oplosbaar

Vitamines zijn in te delen in vitamines die in water oplosbaar zijn en vitamines die in vet oplosbaar zijn.

Vetoplosbaar

Vitamine	Functie/betrokken bij	Gevolgen van tekort
A Retinol Caroteen	afweer groei van vacht, gebit en vernieuwing van de huidcellen zien in de schemer	verminderde afweer groeistoornissen huidproblemen nachtblindheid oogontstekingen verminderde vruchtbaarheid
D Cholecalciferol	kalkhuishouding afweer spierwerking	botontkalking hartritmestoornissen
E Tocoferol	stofwisseling bescherming tegen agressieve stoffen vruchtbaarheid anti-veroudering	evenwichtsstoornissen stoornissen bij de voortplanting
K Filochinon	bloedstolling aanmaak van eiwitten	vertraagde bloedstolling onderhuidse bloedingen

De vetoplosbare vitamines komen vooral voor in voedingsvetten. Het lichaam kan deze vitamines in beperkte mate opslaan, alleen van vitamine A kan het lichaam een grote voorraad aanleggen in de lever. Deze vitamines worden uitgescheiden via de urine of de gal. Vitamines die in vet oplosbaar zijn: A, D, E en K.

Wateroplosbaar

Vitamine	Functie/betrokken bij	Gevolgen van tekort
B1 Thiamine	zenuwwerking ontwikkeling van het embryo regulering eetlust	beriberi (zenuw-aandoening) stress verminderde eetlust
B2 Riboflavine	ademhaling groei	huidontstekingen bloedarmoede groeiachterstand zenuwaandoeningen
B3 Niacine	stofwisseling	huidontstekingen diarree zenuwaandoeningen
B5 Pantotheenzuur	hormonen stofwisseling	maagdarmstoornissen embryonale sterfte kale plekken
B6 Pyridoxine	betrokken bij de stofwisseling opslaan reservervoorraad energie in cellen	huidafwijkingen in het gezicht bloedarmoede moeheid
B8 Biotine	groei immuunsysteem vacht, huid. nagels	embryonale sterfte misvormingen van het skelet ruwe huid en vacht groeistoornissen moeheid gebrek aan eetlust
B11 Foliumzuur	stofwisseling in lever en darmen aanmaak bloedcellen hersenfunctie anti-veroudering	bloedarmoede slijmvliesontsteking diarree vermagering embryonale sterfte
B12 Cyanocovalamine	aanmaak bloedcellen vorming weefsel en tanden	bloedarmoede zenuwaandoeningen embryonale sterfte
C Ascorbinezuur	ijzeropname beschermt vitamine E en foliumzuur	bloedarmoede verminderde afweer bloedend tandvlees

Vitamines die in water oplosbaar zijn, kan het lichaam niet of nauwelijks opslaan, met uitzondering van vitamine B12. Een teveel aan deze vitamines verlaat het lichaam via de urine. Daardoor komt het bijna nooit voor dat je teveel van deze vitamines binnenkrijgt.

In water oplosbare vitamines zijn: alle B-vitamines en vitamine C.

---

De oorsprong van vitamines

De vitamines zijn in het begin van de 20ste eeuw ontdekt door de Poolse biochemicus Casimir Funk. Hij kwam erachter dat sommige stoffen die stikstof bevatten onmisbaar zijn om ziekten te voorkomen, zoals beri-beri. Hij noemde deze stoffen vitamines, een combinatie van het Latijnse vita dat leven betekent, en amine voor het aanduiden van een stikstofbevattende stof. Later werd bekend dat niet alle vitamines stikstof bevatten. Toen was de term al algemeen aanvaard.

---

Antioxidanten

Vitamine A, C en E worden gerekend tot de antioxidanten.

---

Vitamine E-deficiëntie bij Hamsters

Dit is vaak te wijten aan een verkeerde voeding, Vitamine E-deficiëntie kan invloed hebben om het immuunsysteem, te weten de respons van het immuunsysteem, waardoor de hamster gevoelig voor aandoeningen kan worden  zoals mastitis en bloedarmoede. Vitamine E is een antioxidant. Vitamine E speelt ook een belangrijke rol bij het beschermen van verschillende cellen en membranen in het lichaam van de hamster.

Het geven van de juiste voeding aan je hamster is daarom van essentieel belang. De voeding moet passend en evenwichtig zijn

De Symptomen

Bij volwassen hamsters kan een vitamine E-deficiëntie de volgende symptomen hebben:

• spierverlamming
• stijfheid in de gewrichten
• kreupelheid

Bij drachtige hamsters kan een tekort aan vitamine E leiden tot: doodgeboren jongen, dit door degeneratie van de foetussen (zenuwstelsel). De schedel en/of de rug van de jongen kan opgezwollen zijn met bloed en de moeder kan haar jongen zelfs op gaan eten.

Zwangere hamsters en jonge hamsters

Met name deze groep dieren heeft eerder last van vitamine E-deficiëntie. Het is dus raadzaam goed naar de voeding van de hamsters.  Het is helemaal niet zo gek dat je het voer van je hamster aanpast aan de fase waar deze in leeft. Bij jonge hamsters is de oorzaak met name de voeding, deze heeft vaak een tekort aan vitamine E omdat jonge hamsters meer nodig hebben vanwege de snelle groei.

Vetrijk dieet

Een vetrijk dieet kan vitamine E-deficiëntie veroorzaken.

Diagnose

De dierenarts kan door het bekijken van de klinische symptomen tot de conclusie komen dat de hamster een tekort aan vitamine E heeft. De dierenarts kan ook uit bloedonderzoek concluderen dat dit het geval is.

Behandeling

Samen met de dierenarts kun je een nieuwe voeding samenstellen of gebruik maken van supplementen.

Bronnen van vitamine E

• Zonnebloemolie
• Noten
• Ei

Bron: Voedingscentrum, Vlaams ministerie van onderwijs.